رشته زمین شناسی | بازار کار و گرایش های زمین شناسی
رشته زمین شناسی از رشته های پایه است که در دانشگاه در گرایش های متفاوتی قابل تحصیل است. گرایش های رشته زمین شناسی متنوع است و می توانید بسته به هدف و علاقه خود، یکی از این گرایش ها را که در ادامه توضیح داده شده اند، انتخاب کنید. بازار کار در رشته زمین شناسی به عوامل متعددی بستگی دارد. به صورت کلی بازار کار و آینده شغلی در این رشته به تخصص و مدرک تحصیلی وابسته است.
ماجراجویی در زمین
رشته زمین شناسی از شاخه های علوم طبیعی است که به مطالعه تکامل، ساختار، تاریخچه و خصوصیات شیمیایی و فیزیکی سیاره زمین می پردازد. تلاش زمین شناسی بر این است تا فرآیند هایی مانند تشکیل کوهستان ها، تکوین سنگ ها و معادن، ایجاد زمین لرزه ها، تغییرات آب و هوا و تکامل زندگی را در کره زمین مفهومی تر و دقیق تر بفهمد.
زمین شناسی به دو دسته اصلی تقسیم می شود:
- زمین شناسی فیزیکی: این بخش از زمین شناسی به تحلیل و مطالعه ویژگی های فیزیکی زمین اختصاص دارد. این ویژگی ها شامل ساختار زمینی (مثل رودخانه ها، دشت ها، کوهستان ها و دریا ها)، توده های سنگی و خصوصیات فیزیکی سنگ ها (مثل پراکندگی و ترکیب شیمیایی) می شود. زمین شناسی فیزیکی به بررسی فرآیند هایی مانند رسوب گذاری، آتشفشان ها، زمین لرزه ها و انتقال صفحات زمینی می پردازد.
- زمین شناسی سنگ شناسی: این حوزه از زمین شناسی به مطالعه سنگ ها و تاریخچه آن ها می پردازد. سنگ شناسی همواره در تلاش است تا انواع مختلف سنگ ها را تشخیص داده و اصلی ترین مواد سازنده زمین را شناسایی کند. این شاخه به تعیین سنگ ها و سازه های سنگی توالی های سنگی در ساطح زمین و معادن می پردازد.
زمین شناسی برای درک و پیش بینی مسائل مرتبط با معدن یابی، زلزله، رسوب گذاری، مدیریت منابع آب، حفاظت از محیط زیست و دیگر مسائل مرتبط با زمین و محیط زیست بسیار اهمیت دارد. این رشته علمی نقش مهمی در پیشرفت و توسعه جوامع و صنعت ها دارد و متخصصان زمین شناسی می توانند به حل مشکلات زیر بنایی و محیطی کمک کنند.
گرایش های ارشد رشته زمین شناسی
زمین شناسی یک علم گسترده است که زیر شاخه ها و گرایش های زیادی را دارد. در ادامه برخی از گرایش های اصلی رشته زمین شناسی را مورد بررسی قرار داده ایم. به یاد داشته باشید که رشته زمین شناسی در مقطع کارشناسی، فاقد گرایش است و باید در مقطع ارشد، گرایش خود را انتخاب کنید.
- گرایش هیدروژئولوژی: هدف این گرایش، مطالعه آب های زیر زمینی و مسائل مرتبط با آب در زمین است. هیدروژئولوژی به تحلیل جریان آب زیر زمینی، مسائل زمین شناسی مرتبط با آب در مناطق مختلف و مدیریت منابع آب می پردازد.
- گرایش رسوب شناسی: بررسی رسوبات زیر زمینی مختص این گرایش است. رسوب شناسی به تحلیل خاک ها، رسوبات نهری، دریایی و دریاچه ای و سنگ ها می پردازد و اطلاعاتی مهم در زمینه تاریخچه زمین شناسی و محیط زیست فراهم می کند.
- گرایش تکتونیک: ساختار های زمینی و فرآیند های تکتونیکی مورد مطالعه این گرایش هستند. تکتونیک زمین شناسی به تحلیل پلاک های لیتوسفری زمین، کوهستان سازی و دریاچه ها و دریا ها و زمین لرزه ها می پردازد.
- گرایش زمین شناسی مهندسی: مطالعه و کاربرد مفاهیم زمین شناسی در پروژه ها و ساخت و ساز های مهندسی مختص این گرایش است. زمین شناسی مهندسی اصولا در زمینه هایی مانند پایه گذاری تونل، ساختمان، معادن و سد ها به کار می رود.
- گرایش زمین شناسی اقتصادی: منابع معدنی و اکتشاف معادن مختلف حیطه تخصصی بررسی در این گرایش است. زمین شناسی اقتصادی به تحلیل توزیع و مشخصات معادن نفیس مانند مس، طلا، نقره و سایر منابع معدنی می پردازد.
- گرایش پترولوژی: این گرایش به مطالعه تشکیل و ترکیب سنگ ها و مواد معدنی می پردازد. پترولوژی به تحلیل سازه و تاریخچه شکل گیری کانی ها و سنگ ها می پردازد و در زمینه هایی مانند معدن یابی و صنایع مرتبط با مواد معدنی کاربرد دارد.
- گرایش چینه و فسیل شناسی: ساختار و ترکیب مواد معدنی در سنگ ها و کانی ها و همچنین تحلیل آثار زیستی گذشته و فسیل ها مورد مطالعه این گرایش است. این مطالعات می توانند در تاریخ نگاری زمین شناسی و مطالعات زیستی استفاده شوند.
- گرایش زمین شناسی نفت: شکیل، ترکیب و استخراج نفت و گاز طبیعی مورد مطالعه این گرایش است. زمین شناسی نفت به تحلیل ساختار های زیر زمینی مانند مخازن نفتی و مسائل مرتبط با صنعت نفت می پردازد.
- گرایش زیست محیطی: تاثیرات فعالیت های انسانی بر محیط زیست و بهبود مدیریت منابع طبیعی در این گرایش مورد بررسی قرار می گیرند. زیست محیطی همواره در تلاش است تا مشکلات مرتبط با حفاظت از گونه های تهدید شده، مسائل محیط زیستی و تغییرات اقلیمی را حل کند.
گرایش سنجش از راه دور
گرایش سنجش از راه دور (Remote Sensing) و GIS (سامانه اطلاعات جغرافیایی) دو عنصر کلیدی در زمین شناسی زمین شناختی (Geological Geoinformatics) هستند که از آن ها برای مطالعه و تحلیل زمین شناسی و محیط زیست استفاده می شود. این دو تکنولوژی با همکاری یکدیگر، امکانات مهمی برای جمع آوری، تجزیه و تحلیل و تجسم اطلاعات مربوط به زمین و منابع طبیعی فراهم می کنند.
- سنجش از راه دور (Remote Sensing): سنجش از راه دور به این معنی است که از سنسور و دوربین های نصب شده بر روی اقمار مصنوعی و هواپیما ها استفاده می شود تا داده ها و تصاویر مختلفی از سطح زمین جمع آوری کند. این تکنولوژی از اطلاعات مادون قرمز، رادار، تصویری و دیگر انواع سنسور ها استفاده می کند. در زمین شناسی زمین شناختی، سنجش از راه دور برای مطالعه ساختار های زمینی، تغییرات زمین لرزه، کوهستان ها و رسوب گذاری ها و بسیاری از مسائل دیگر بسیار مفید است. این تکنولوژی به زمین شناسان فرصتی را می دهد تا با تحلیل تصاویر و داده های سنجش از راه دور، اطلاعات به‌روز و جامع تری از زمین شناسی مطالعه کنند.
- GIS (سامانه اطلاعات جغرافیایی): سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) یک سیستم نرم افزاری است که به جمع آوری، مدیریت، تجزیه و تحلیل و تجسم داده های جغرافیایی و مکانی کمک می کند. در زمین شناسی زمین شناختی، GIS به عنوان یک ابزار قدرتمند برای ذخیره و ارتباط داده های مکانی مانند موقعیت خطوط زمین شناسی، سنگ، معادن، تراز های سطحی و داده های سنجش از راه دور به کار می رود. این اطلاعات مکانی به زمین شناسان این فرصت را می دهد تا ارتباطات بین عوامل مختلف زمین شناسی را تحلیل کنند و نقشه ها و تصاویر مفهومی تولید کنند که در تصمیم گیری های زمین شناسی و محیط زیستی کاربرد دارند.
ترکیب این دو تکنولوژی فرصتی را به زمین شناسان می دهد تا به بهبود تحلیل های زمین شناسی، مدیریت منابع طبیعی، پیش بینی تغییرات زمینی، مطالعه تغییرات زیستی و حل مسائل محیط زیستی کمک کنند.
این گرایش ها تنها چند مثال از تنوع گرایش های زمین شناسی هستند و هر یک از آن ها در زمینه های مختلفی از علم زمین شناسی به کار می روند. علاوه بر این می توانند در حل مسائل متعدد علمی، محیطی و صنعتی به کار گرفته شوند.
بیشتر بخوانید: رشته مهندسی بهداشت محیط
بازار کار و آینده شغلی رشته زمین شناسی
آینده شغلی در رشته زمین شناسی با توجه به نیاز ها و تخصص های مختلف در این رشته می تواند متفاوت و متغیر باشد. به صورت کلی می توانیم بگوییم زمین شناسان تخصصی در زمینه های مختلف مورد نیاز هستند و به عنوان متخصصانی که به تحلیل و مطالعه زمین و محیط طبیعی می پردازند، در بسیاری از زمینه ها کارآمد و پر درآمد هستند. در ادامه بازار کار رشته زمین شناسی و فرصت های شغلی در این رشته را بیان کرده ایم:
زمین شناسی نفت و انرژی
صنعت نفت و انرژی به تخصص های زمین شناسی احتیاج دارد تا در مرحله های استخراج و اکتشاف نفت و گاز، انتقال و ذخیره سازی این مواد از تخصص زمین شناسان استفاده کند. این زمینه برای زمین شناسان نفتی با بازار کار خوبی روبرو است.
معدن و استخراج معدنی
زمین شناسان معدنی در استخراج و اکتشاف معادن مختلف مانند آهن، طلا، مس و سایر منابع معدنی کار می کنند. این حوزه نیاز به تخصص های زمین شناسی دارد و امکانات موقتی در زمینه شغلی ایجاد می کند.
زمین شناسی مهندسی
زمین شناسان مهندسی به عنوان مشاور در پروژه های سد سازی، ساختمانی و تونل سازی فعالیت می کنند. رشد صنعت ساخت و ساز در جهان باعث شده است این حوزه پیشرفت زیادی داشته باشد.
زمین شناسی زمین لرزه شناسی
زمین شناسان زمین لرزه شناس به مطالعه زمین لرزه ها و تاثیرات آن ها بر زندگی و زیر ساخت ها می پردازند. این حوزه در مناطق زلزله خیز بسیار پرکاربرد و فعال است.
مدیریت منابع آب و محیط زیست
زمین شناسان در زمینه مدیریت منابع آب، مطالعه تغییرات اقلیمی و حفاظت از محیط زیست کار می کنند. در سال های اخیر، نگرانی ها درباره محیط زیست، این حوزه را مطرح تر کرده است.
تحقیقات دانشگاهی و آموزش
یک زمین شناس می تواند به عنوان استاد دانشگاه و پژوهشگر در مراکز تحقیقاتی و دانشگاه ها فعالیت کنند و دانش زمین شناسی را به دانشجو های جوان منتقل کند.
باید توجه داشته باشید که با توجه به پیشرفت تکنولوژی و نیاز به حل مسائل محیط زیستی و معدنی در دنیای امروز، زمین شناسان با تخصص های خاص خود در استفاده از سنجش از راه دور و GIS می توانند فرصت های شغلی خوبی را در اختیار داشته باشند. همچنین زمین شناسی به عنوان یک رشته پایه ای، می تواند در صنایع دیگر نیز تاثیر بگذارد. پس بازار کار رشته زمین شناسی بسیار متنوع است.
رتبه لازم برای قبولی در رشته زمین شناسی
برای اینکه در رشته زمین شناسی تحصیل کنید باید رتبه لازم برای قبولی در رشته زمین شناسی را کسب کنید. در سال ۱۴۰۱ در دانشگاه تهران تا رتبه ۱۳ هزار کشوری با سهمیه منطقه یک، دانشگاه اصفهان تا رتبه ۹۵ هزار کشوری با سهمیه منطقه سه و در دانشگاه شهید بهشتی تهران تا رتبه ۶۷ هزار کشوری با سهمیه منطقه دو پذیرش صورت گرفته است.
علاوه بر این، باید بدانید که تحصیل در در رشته زمین شناسی بدون کنکور نیز ممکن است. باید دانشگاه هایی که این رشته را براساس سوابق تحصیلی ارائه می دهند را انتخاب کنید.
بازار کار و گرایش های رشته زمین شناسی
این رشته برای چه کسانی مناسب است؟
رشته زمین شناسی برای افرادی مناسب است که علاقه مند به مطالعه و درک زمین و محیط طبیعی هستند و علاقه دارند در زمینه های مرتبط با محیط زیست، منابع طبیعی و موارد مشابه کار کنند. افرادی که علاقمند به موارد زیر هستند و توانایی های گفته شده را دارند، برای ورود به این رشته مناسب تر هستند:
- علاقه به علوم طبیعی: اگر فردی هستید که به فهم فرآیند های طبیعی و علوم زمین علاقه دارید، زمین شناسی می تواند برای شما مناسب باشد.
- علاقه به مشاهده و بررسی زمین: زمین شناسی نیاز به توانایی مشاهده و تجزیه تحلیل ساختار های زمینی و نمونه برداری از خاک ها و سنگ ها است.
- تفکر علمی و تجزیه تحلیلی: برای مطالعه زمین شناسی، تفکر علمی و توانایی تجزیه و تحلیل دقیق داده ها لازم است.
- علاقه به تکنولوژی: زمین شناسی مدرن از تکنولوژی های پیشرفته مانند سنجش از راه دور و GIS برای جمع آوری و تجزیه تحلیل داده های زمینی استفاده می کند.
- قدرت مشاهده و ذخیره سازی اطلاعات: برای تجزیه تحلیل و مطالعه ساختار های زمینی و محیط طبیعی، باید توانایی مشاهده دقیق و ذخیره سازی اطلاعات داشته باشید.
- توانایی کار تیمی: در خیلی از پروژه های زمین شناسی نیاز به همکاری با تیم های متخصص مختلف وجود دارد.
- مهارت های ارتباطی: برای ارتباط با همکاران و توضیح نتایج تحقیقات علمی، مهارت های ارتباطی مهم هستند.
- تحمل شرایط محیطی مختلف: در برخی از مواقع نیاز است تا در شرایط طبیعی دشواری مانند مناطق گرمسیری، کوهستان ها یا مناطق بیابانی کار کنید.
- پایداری و تعهد به یادگیری مداوم: زمین شناسی یک علم پویا است و نیاز به یادگیری مداوم و تازه سازی دانش دارد.
- علاقه به کار های میدانی و آزمایشگاهی: برخی از مواقع در زمین شناسی به بررسی میدانی و برخی به آزمایشگاه کار می کنند، پس علاقه به هر دو نوع کار مهم است.
زمین شناسی یک رشته متنوع است که به افراد علاقمند این فرصت را می دهد تا در این حیطه فعالیت کنند و توانایی ها و علاقه خود را پیگیر کنند.
فرصت ارائه شده توسط سایت دانش پژوه برای دانش آموزان و کنکوری ها این است که هر محصل در هر کجای کشور که باشد می تواند مشکلات تحصیلی و درسی خود را به سادگی حل کند.
فرصتی جدید در اختیار مشاوران و معلمان است تا علم و تجربه خود را در معرض دید قرار دهند و به این واسطه دیده شوند.
اما این خدمات چیست و چگونه ما آن را به صورت رایگان ارائه می دهیم؟
ارسال یک پاسخ